UNCTAD na-enyocha ihe ndị dị mgbagwoju anya na-akpata ụkọ mmiri na-enwetụbeghị ụdị ya na-egbochi mgbake azụmaahịa, yana otu a ga-esi zere ọnọdụ yiri nke ahụ n'ọdịnihu.

 

Mgbe mgbe niile megaship gbochiri okporo ụzọ na Suez Canal ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ otu izu na Machị, ọ kpalitere mmụba ọhụrụ n'ọnụ ahịa ebu ibu, nke mechara malite idozi site na elu oge niile ruru n'oge ọrịa COVID-19.

Ọnụ ego mbupu bụ isi ihe na-akwụ ụgwọ ahịa, ya mere njem ọhụrụ ahụ na-ebute ihe ịma aka ọzọ na akụ na ụba ụwa ka ọ na-agbasi mbọ ike iji nwetaghachi nsogbu kachasị njọ zuru ụwa ọnụ kemgbe nnukwu ịda mbà n'obi.

Jan Hoffmann, bụ́ onye isi alaka ụlọ ọrụ UNCTAD na-ahụ maka ịzụ ahịa na ngwa agha kwuru, sị: “Ihe ahụ merenụ chetaara ụwa nnọọ otú anyị si adabere ná mbupu."Ihe dị ka pasent 80 nke ngwaahịa anyị na-eri bụ ụgbọ mmiri na-ebu, mana anyị na-echefu nke a ngwa ngwa."

Ọnụ ego arịa nwere mmetụta pụrụ iche na azụmaahịa zuru ụwa ọnụ, ebe ọ bụ na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ngwaahịa niile arụpụtara - gụnyere uwe, ọgwụ na ngwaahịa nri edoziri - na-ebuga n'ime akpa.

"Mgbagwoju anya ga-adaba ọtụtụ ndị na-azụ ahịa," Mr. Hoffmann kwuru."Ọtụtụ azụmaahịa agaghị enwe ike ibu oke ọnụ ahịa dị elu ma nyefee ha n'aka ndị ahịa ha."

Mpempe akwụkwọ UNCTAD ọhụrụ na-enyocha ihe kpatara ọnụego ibu ji rịa elu n'oge ọrịa na ihe a ga-eme iji zere ọnọdụ yiri nke ahụ n'ọdịnihu.

 

Ndebiri: FEU, nkeji nha 40-ụkwụ;TEU, nkeji nhata ụkwụ 20.

Isi mmalite: Mgbakọ UNCTAD, dabere na data sitere na Clarksons Research, Mbupu ọgụgụ isi Network Time Series.

 

Ụkọ na-enwetụbeghị ụdị ya

N'adịghị ka atụmanya, ọchịchọ maka mbupu akpa amụbaala n'oge ọrịa a na-efe efe, na-alọghachi ngwa ngwa site na nkwụsịtụ mbụ.

"Mgbanwe nke oriri na usoro ịzụ ahịa nke ọrịa na-efe efe kpatara, gụnyere mmụba n'ịzụ ahịa eletrọnịkị, yana usoro mgbochi, ebutela mmụba n'ọchịchọ mbubata maka ngwa ahịa emepụtara, akụkụ buru ibu nke a na-ebugharị na arịa mbupu," nkenke amụma UNCTAD kwuru.

Azụmahịa ụgbọ mmiri na-abawanye ka ụfọdụ gọọmentị mere ka mkpọchi mkpọchi na ngwugwu mkpali mba akwadoro, yana azụmaahịa echekwabara na atụmanya nke ebili mmiri ọhụrụ nke ọrịa a.

"Mmụba a na-achọsi ike karịa ka a tụrụ anya ya, ọ bụghịkwa n'ụzọ zuru ezu nke mbupu," ka akwụkwọ akụkọ UNCTAD na-ekwu, na-agbakwụnye na ụkọ mmiri na-esote "bụ nke a na-enwetụbeghị ụdị ya."

O kwuru, sị: “Ndị na-ebu ụgbọ mmiri, ọdụ ụgbọ mmiri na ndị na-ebu ụgbọ mmiri juru na mberede."A hapụrụ igbe efu n'ebe ndị a na-adịghị mkpa, na-emebekwaghị ka a na-atụgharị ya."

Ihe kpatara ya dị mgbagwoju anya ma gụnye ịgbanwe usoro azụmaahịa na enweghị aha, njikwa ikike site na ndị na-ebu ya na mmalite nke nsogbu yana igbu oge COVID-19 na-aga n'ihu na isi njikọ njem, dị ka ọdụ ụgbọ mmiri.

Ọnụego mpaghara na-emepe emepe na-arị elu

Mmetụta dị na ọnụ ahịa ibu bụ nke kachasị n'ụzọ azụmahịa na-aga na mpaghara ndị na-emepe emepe, ebe ndị na-azụ ahịa na ndị ọchụnta ego enweghị ike imeli ya.

Ugbu a, ọnụego South America na ọdịda anyanwụ Africa dị elu karịa mpaghara azụmaahịa ọ bụla ọzọ.Ka ọ na-erule mbido 2021, dịka ọmụmaatụ, ọnụ ahịa ibu sitere na China ruo South America arịgoro 443% ma e jiri ya tụnyere 63% n'ụzọ dị n'etiti Eshia na North America n'ụsọ oké osimiri ọwụwa anyanwụ.

Akụkụ nke nkọwa ahụ dabere n'eziokwu na ụzọ ndị China na-aga na mba ndị dị na South America na Africa na-adịkarị ogologo.A na-achọrọ ụgbọ mmiri ndị ọzọ maka ọrụ kwa izu n'ụzọ ndị a, nke pụtara na ọtụtụ arịa 'rapaara' n'ụzọ ndị a.

"Mgbe akpa ihe efu dị ụkọ, onye na-ebubata na Brazil ma ọ bụ Nigeria ga-akwụ ụgwọ ọ bụghị naanị maka ibufe akpa mbubata zuru ezu kamakwa maka ọnụ ahịa ejidere ọnụ ahịa nke akpa ahụ efu," ka akwụkwọ akụkọ ahụ kwuru.

Ihe ọzọ na-akpata ya bụ enweghị ibu nlaghachi.Mba South America na ọdịda anyanwụ Africa na-ebubata ngwa ahịa arụpụtara karịa ka ha na-ebupụ, ọ dịkwa ọnụ maka ndị na-ebu ibu iweghachi igbe efu na China n'okporo ụzọ dị ogologo.

Otu esi ezere ụkọ n'ọdịnihu

Iji nyere aka belata ohere nke ọnọdụ yiri nke ahụ n'ọdịniihu, nkenke amụma UNCTAD na-akọwapụta ihe atọ dị mkpa nlebara anya: ịga n'ihu mgbanwe mgbanwe azụmahịa, imeziwanye nleba anya ahịa na ịkọ amụma ụgbọ mmiri, na iwusi ndị isi asọmpi mba ike.

Nke mbụ, ndị na-eme iwu kwesịrị ime mgbanwe iji mee ka ịzụ ahịa dị mfe na obere ọnụ ahịa, ọtụtụ n'ime ha na-edebanye aha na nkwekọrịta mmemme azụmahịa nke World Trade Organisation.

Site n'ibelata mmekọrịta anụ ahụ n'etiti ndị ọrụ na ụlọ ọrụ mbupu, mgbanwe ndị dị otú ahụ, nke na-adabere na ime ka usoro ịzụ ahịa dị ọhụrụ, ga-emekwa ka ụdọ ndị na-ebubata nwetakwuo ike ma chebe ndị ọrụ nke ọma.

N'oge na-adịghị anya ka COVID-19 tichara, UNCTAD nyere atụmatụ ime ihe iri iji mee ka ụgbọ mmiri na-agagharị, ọdụ ụgbọ mmiri mepere emepe na azụmaahịa na-aga n'oge ọrịa a.

Òtù a ejikọtawokwa aka na kọmitii mpaghara UN iji nyere mba ndị ka na-emepe emepe aka ngwa ngwa na mgbanwe ndị dị otú ahụ na imegide ihe ịma aka azụmahịa na njem njem nke ọrịa na-efe efe gosipụtara.

Nke abụọ, ndị omebe iwu kwesịrị ịkwalite nghọta ma gbaa ume imekọ ihe ọnụ n'usoro ọkọnọ mmiri iji meziwanye ka esi eleba anya oku ọdụ ụgbọ mmiri na nhazi oge.

Na gọọmentị ga-ahụrịrị na ndị ọchịchị asọmpi nwere akụrụngwa na nka dị mkpa iji nyochaa omume mkparị na ụlọ ọrụ mbupu.

Ọ bụ ezie na ụdị ọgba aghara nke ọrịa na-efe efe bụ isi nke ụkọ akpa ahụ, ụfọdụ atụmatụ sitere n'aka ndị na-ebu ibu nwere ike egbula oge itinyeghachi arịa na mmalite nke nsogbu ahụ.

Inye nlekọta dị mkpa bụ ihe ịma aka karịa ndị ọchịchị na mba ndị ka na-emepe emepe, ndị na-enwekarị akụrụngwa na nka na mbupu akpa mba ụwa.